Oorzaken van een klapvoet

De meest belangrijke oorzaken van een voetheffersparese zijn onder te verdelen in 2 groepen. Op een letsel van de m. Tibialis anterior spier/pees na, zijn alle oorzaken van een voetheffersparese als gevolg van zenuw problemen. Als u de namen niet snapt kunt u kijken bij: uitleg benaming

1. Zenuwcompressie:

Zenuwcompressie is de meest voorkomende oorzaak van een voetheffersparese. Deze groep is weer verder onder te verdelen in 3 groepen:

A. Zenuwwortel compressie

Rughernia (= HNP: Hernia Nuclei Pulposi):

Een rughernia is een uitstulping van de tussenwervelschijf. Deze uitstulping drukt tegen het ruggenmerg of tegen een zenuw. Als deze zenuw de zenuwwortel L5 is, veroorzaakt dit een klapvoet. Dit is de meest frequente oorzaak van een voetheffersparese. 

fig 1a

B. Perifere zenuw compressie

Compressie van de n. Peroneus communis en/of profundus

Als een zenuw langdurig wordt blootgesteld aan druk, gaat deze steeds minder functioneren en zal uiteindelijk zelfs onherstelbaar beschadigd raken.De n. Peroneus communis en/of profundus loopt vrij oppervlakkig en is daardoor vatbaar voor druk van buiten af. In het geval van de n peroneus communis en/of profundus zal dit leiden tot een klapvoet en gevoelsstoornissen in het onderbeen. 

Voorbeelden zijn onder anderen: langdurige druk op de zenuw door een verkeerd aangelegd onderbeensgips, verkeerde ligging van een patiënt bijvoorbeeld op de operatietafel of op de intensive care. Een bijzondere zenwucompressie is het compartimentssyndroom (het diepe posterieure compartiment), ook hierbij kan de zenuw langdurig bekneld raken, al is vaker een verminderde door bloeding het probleem. 

fig 1b

C. Neurologische aandoeningen

HMSN:

Ook wel de ziekte van Charcot Marie Tooth genoemd is een verzamelnaam voor een aantal erfelijke ziekten waarbij de zenuwen zijn aagetast. Heriditaire Motorische en Sensibele Neuropathie is een erfelijke aandoening van de zenuwen. Lange zenuwen zijn hierbij het eerst aangetast, waardoor het onderbenen en later ook de handen steeds zwakker worden. De ziekte is langzaam progressief, maar heeft geen invloed op de levensverwachting. Er zijn verschillende vormen type I, II, III en X, 

Wilt u meer weten over HMSN, download dan de folder van Spierziekten Nederland.

Ziekte van Dejerine-Sottas (synoniem voor HMSN type III):

Een erfelijke aandoening van de zenuwen die meestal op jonge leeftijd begint en leidt tot gevoelloosheid en kracht verlies van de kuitspieren. Naast het ontwikkelen van een klapvoet hebben deze patiënten ook last van hamertenen en een verhoogde voetboog

Cerebro-vasculair accident (CVA):

Door een hersenbloeding of herseninfarct wordt de bloedtoevoer naar een gedeelte van de hersenen verstoord en raakt dit beschadigd. Als de beschadiging in het gebied is dat de motoriek van het onderbeen doet, kan een klapvoet ontstaan. Deze oorzaak van een klapvoet is over het algemeen minder geschikt voor een peestranspositie, omdat vaak meerdere spieren in het onderbeen zijn aangedaan. Wel zouden patiënten die een klapvoet hebben overgehouden aan een CVA in aanmerking kunnen komen voor electrostimulatie.

2. Trauma:

Deze groep is weer verder onder te verdelen in 2 groepen:

A. Zenuwstelsel

Letsel van de zenuw die de motoriek ( en gevoel) van de onderbeen verzorgd, zorgt voor een klapvoet. Meest voorkomen is traumatisch letsel aan de n. Peroneus. Dit kan veroorzaakt worden door een breuk van het kuitbeen, door een luxatie van de knie, of een doorgesneden zenuw.

fig 1c

B. Spier/peesletsel

Letsel van de tibialis anterior pees: de tibialis anterior spier is de belangrijkste voetheffer. Als de pees van de m. Tibialis anterior spier op wat voor manier dan ook los raakt van zijn aanhechtingspunt met de voet, heeft dit een voetheffersparese tot gevolg.

3. Iatrogeen:

Iatrogeen is de wetenschappelijke term voor een letsel veroorzaakt door medische handelingen. Voorbeelden hiervan zijn schade aan de n. Ischiadicus bij een totale heupprothese operatie, schade aan de n. Peroneus bij operaties aan het fibulakopje en schade aan de n Peroneus bij fasciotomieen van het onderbeen.